అభివృద్ధిలో దూసుకుపోతున్న ఏపీ.. ఎగుమతుల్లో 6వ స్థానం
దేశంలో అత్యంత వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న రాష్ట్రాల్లో ఆంధ్రప్రదేశ్ ఒకటి.
ఆంధ్రప్రదేశ్ స్థూల ఆర్థిక వ్యవస్థ
1. దేశంలో అత్యంత వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న రాష్ట్రాల్లో ఆంధ్రప్రదేశ్ ఒకటి.
2. 2022-23 ఆర్థిక సంవత్సరానికి రాష్ట్రం ప్రస్తుత ధరల ప్రకారం 16.22% GSDP వృద్ధిని నమోదు చేసింది
జాతీయ సగటు 15.90%.
3. GSDPకి పారిశ్రామిక రంగం సహకారం కూడా స్థిరమైన వృద్ధిని చూపుతోంది
2019-20లో ప్రస్తుత ధరల ప్రకారం 22.04% నుండి 2022-23లో GSDPలో 23.36%. రాష్ట్రం ఉంది
GSDPలో పరిశ్రమల వాటాను 30%కి మరింత పెంచాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.
4. ప్రస్తుత ధరల ప్రకారం ఆంధ్రప్రదేశ్ తలసరి ఆదాయం ₹2,19,518కి పెరిగింది
2021-22లో ₹1,92,587 నుండి 2022-23, ₹26,931 పెరిగింది.
భారతదేశ తలసరి ఆదాయం ₹23,476.
A. రాష్ట్ర ఎగుమతులు
1) 2022-23లో ఎగుమతులలో రాష్ట్రం 6వ స్థానంలో ఉంది.
2) 2022-23లో ఎగుమతులు INR 1.59 లక్షల కోట్లుగా ఉన్నాయి. ఇది గత సంవత్సరం కంటే 10.50% వృద్ధి రేటును నమోదు చేసింది.
3) ఎగుమతి సంసిద్దం చేసే సూచిక (EPI)లో రాష్ట్రం గత 8 వ ర్యాంక్ ఉండగా, ప్రస్తతం 9వ ర్యాంక్కు వెళ్లింది.
4) ఏపీ లీడ్ ఇండెక్స్ 2023లో 'అగ్రస్థానం' నిలిచింది. ఇది ఎగుమతులు, ఆర్థిక వృద్ధిని ప్రోత్సహించడానికి సమర్థవంతమైన లాజిస్టికల్ సేవలకు నిదర్శనం.
5) భారత ప్రభుత్వం వారి ఎగుమతి సామర్థ్యాన్ని సాధించే లక్ష్యానికి సహకరించినందుకు రాష్ట్రం నుండి 3 జిల్లాలను షార్ట్లిస్ట్ చేసింది.
a. విశాఖపట్నం (సముద్ర ఉత్పత్తులు, ఇంజనీరింగ్ పనులు, ఆరోగ్య సేవలు)
b. తూర్పు గోదావరి (కొయ్యర్, కొబ్బరి ఉత్పత్తులు, జీడిపప్పు)
c. గుంటూరు (మిరపకాయలు, పసుపు, పత్తి నూలు)
d. ఇన్ఫ్రాస్ట్రక్చర్ లీడ్ ఇండస్ట్రియల్ ఎకోసిస్టమ్ డెవలప్మెంట్
B. ఇన్ఫ్రాస్ట్రక్చర్ లీడ్ ఇండస్ట్రియల్ ఎకోసిస్టమ్ డెవలప్మెంట్
1) పారిశ్రామిక కారిడార్లు
a. దేశంలోని మొత్తం 10 ఇండస్ట్రియల్ కారిడార్లలో ఏపీలో మూడు (విశాఖపట్నం - చెన్నై ఇండస్ట్రియల్ కారిడార్ (VCIC), చెన్నై - బెంగళూరు ఇండస్ట్రియల్ కారిడార్ (CBIC), హైదరాబాద్ - బెంగళూరు ఇండస్ట్రియల్ కారిడార్) రాష్ట్రంలోని ప్రతి జిల్లా గుండా వెళుతున్నాయి. ఈ మూడు కారిడార్లలో వివిధ ప్రదేశాలలో అత్యుత్తమ కేటగిరి పారిశ్రామిక మౌలిక సదుపాయాల పార్కులను అభివృద్ధి చేయడం జరిగింది.
b. మూడు కారిడార్లు 25,000 ఎకరాలకు పైగా విస్తరించి, రూ. 1 లక్ష కోట్లకు పైగా పెట్టుబడులను ఆకర్షించడానికి, 2040 సంవత్సరం నాటికి 5.5 లక్షల (550,000) మందికి ఉపాధిని కల్పించడానికి సిద్ధంగా ఉన్నాయి.
2) పోర్ట్ లెడ్ డెవలప్మెంట్
a. ఏపీలో రూ.20,000 కోట్లతో 4 గ్రీన్ ఫీల్డ్ పోర్టులను ఏర్పాటు చేయగా, వీటి ద్వారా రూ. 50,000 కోట్లు ఆర్జిస్తోంది. అలాగే 75,000 మందికి పైగా వ్యక్తులకు ఉపాధిని కల్పిస్తుంది.
b. ప్రతి గ్రీన్ఫీల్డ్ పోర్ట్లు పోర్ట్ ఆధారిత పారిశ్రామిక క్లస్టర్లను కలిగి ఉండాలి. అలాగే క్లస్టర్/FTWZలోని అన్ని పారిశ్రామిక యూనిట్ల కోసం లాజిస్టిక్స్ ఇన్ఫ్రాని సృష్టించాలి.
c. రాష్ట్రంలో రూ.4000 కోట్లతో 10 ఫిషింగ్ హార్బర్లు, 6 ఫిష్ ల్యాండింగ్ కేంద్రాల ఏర్పాటు.
3) విమానాశ్రయాలు
a. ఆంధ్రప్రదేశ్లో ప్రస్తుతం 6 విమానాశ్రయాలు ఉన్నాయి. అవి 3 అంతర్జాతీయ (విశాఖపట్నం, తిరుపతి మరియు విజయవాడ) 3 దేశీయ (కడప, రాజమండ్రి, కర్నూలు) విమానాశ్రయాలు.
b. విజయనగరం జిల్లాలోని భోగాపురం, నెల్లూరు జిల్లాలోని తెట్టులో గ్రీన్ఫీల్డ్ ఎయిర్పోర్టులను పీపీపీ మోడల్లో ఏపీ అభివృద్ధి చేస్తోంది.
4) లోతట్టు జల మార్గాలు
a. రాష్ట్రంలోని ఓడరేవులను కలుపుతూ లోతట్టు జలమార్గాలు, రహదారుల అభివృద్ధికి అత్యంత ప్రాధాన్యత ఇస్తున్నారు.
b. మొత్తం 1,555 కిలోమీటర్ల పొడవుతో అంతర్గత జలమార్గాలు ప్రస్తుతం అభివృద్ధిలో ఉన్నాయి.
5) మల్టీమోడల్ లాజిస్టిక్ పార్కులు
a. అనంతపురం, విశాఖపట్నంలో మల్టీ మోడల్ లాజిస్టిక్స్ పార్కుల అభివృద్ధికి GoAP ఆమోదం తెలిపింది. కొప్పర్తి, ఓర్వకల్, మచిలీపట్నం, కృష్ణట్నంలలో 4) కొత్త స్థానాల కోసం కూడా ఇదే విధమైన ప్రతిపాదనలు చర్చలో ఉన్నాయి.
b. కృష్ణపట్నం ఓడరేవు, కాకినాడ పోర్టులో మల్టీ మోడల్ లాజిస్టిక్స్ పార్క్ అభివృద్ధిలో ప్రైవేట్ భాగస్వామ్యానికి ప్రభుత్వం మద్దతు ఇస్తుంది.
6) బల్క్ డ్రగ్ పార్క్
a. 'ప్రమోషన్ ఆఫ్ బల్క్ డ్రగ్' స్కీమ్ కింద, 2000 ఎకరాల విస్తీర్ణంలో (నాకపల్లి) బల్క్ డ్రగ్ పార్క్ స్థాపన కోసం బల్క్ డ్రగ్ పార్క్ ఏర్పాటుకు GoAPకి GoI ఆమోదం తెలిపింది.
7) ఇతర మౌలిక సదుపాయాల ప్రాజెక్టులు
a. ఏపీ ప్రభుత్వం అచ్యుతాపురం క్లస్టర్లో 7 MLD సామర్థ్యానికి PPP పద్ధతిలో కామన్ ఎఫ్లూయెంట్ ట్రీట్మెంట్ ప్లాంట్ (CETPs)ని అభివృద్ధి చేస్తోంది.
b. అదనంగా కొప్పర్తి, ఓర్వకల్ వద్ద వరుసగా 46 MLD, 74 MLD సామర్థ్యంతో రూ.578 కోట్లతో 2 నీటి సరఫరా ప్రాజెక్ట్. ఇది మౌలిక సదుపాయాల అభివృద్ధి వ్యూహంలో భాగంగా 16,000 ఎకరాల విస్తీర్ణంలో అభివృద్ధి చేయబడుతున్న పారిశ్రామిక క్లస్టర్ను అందిస్తుంది.
c. 'పీఎం గతి శక్తి' పథకం కింద కొప్పర్తిలోని జగనన్న మెగా ఇండస్ట్రియల్ హబ్ (JMIH) వద్ద 46 MLD నీటి సరఫరా ప్రాజెక్ట్, రైల్వే సైడింగ్ అభివృద్ధి కోసం GoI INR 221 కోట్ల ఆర్థిక సహాయాన్ని అందించింది.
C. రాష్ట్రంలో పెద్ద, మెగా పర్యావరణ వ్యవస్థ
1) పారిశ్రామిక వృద్ధికి అనుకూలమైన వాతావరణాన్ని సృష్టించే లక్ష్యంతో విధానాలను రూపొందించడంలో అమలు చేయడంలో ఏపీ ఎంతో చురుకైనది. 2019 నుండి దాదాపు 130 పెద్ద, మెగా కంపెనీలు 117 యూనిట్లు (పరిశ్రమల శాఖ మాత్రమే) పెట్టుబడితో రూ. 63,754 కోట్లు, ఇది 77,227 వ్యక్తిగత ఉపాధిని సృష్టించింది.
2) ఐటీఈఅండ్సీ (ITE&C), ఫుడ్ ప్రాసెసింగ్, యానిమల్ హస్బెండరీ, టూరిజం ఖాతాల నుండి 194 యూనిట్ల పెట్టుబడితో రూ. 14,412 కోట్లు, 49,722 వ్యక్తిగత ఉపాధిని సృష్టించింది.
3) ఏపీ గ్లోబల్ ఇన్వెస్టర్స్ సమ్మిట్ 2023, మార్చి 3, 4 తేదీలలో నిర్వహించబడింది. ఎందుకంటే అనేక జాతీయ, అంతర్జాతీయ కంపెనీలు ఏపీలో పెట్టుబడులు పెట్టడానికి ముందుకు వచ్చాయి. ఈ సందర్భంగా ప్రభుత్వంతో MOUలు కుదుర్చుకున్నాయి.
4) పెట్టుబడి నిబద్ధతతో మొత్తం 388 MOUలు సంతకాలు చేయబడ్డాయి. 13,37,813.41 కోట్లు, 6,07,383 మందికి ఉపాధి హామీ. మొత్తం 33 యూనిట్లు ఇప్పటికే ఉత్పత్తికి వెళ్లగా, 94 ప్రాజెక్టులు గ్రౌండింగ్ అధునాతన దశలో ఉన్నాయి. మిగిలినవి గ్రౌండింగ్ ప్రారంభ దశలో ఉన్నాయి. USA, UK, ఫ్రాన్స్, UAE, జపాన్ మొదలైన 36 కంటే ఎక్కువ దేశాల నుండి మినిస్టర్ కౌన్సెలర్లు, హైకమీషనర్లు, అంబాసిడర్లు వంటి ఉన్నత స్థాయి ప్రతినిధులు GIS 2023, సంబంధిత కార్యక్రమాలలో చురుకుగా పాల్గొన్నారు. పెట్టుబడి ప్రయత్నం 6,36,639 ఉద్యోగాల ఉత్పత్తిని లక్ష్యంగా చేసుకుని ఉపాధి అవకాశాలను పెంపొందించడానికి అంచనా వేయబడింది. 388 అవగాహన ఒప్పందాలలో పరిశ్రమల శాఖలోనే 99 అవగాహన ఒప్పందాలు ఉన్నాయి. పెట్టుబడి ఒప్పందాలలో రూ. 3.38 లక్షల కోట్లు. కేవలం గడిచిన 10 నెలల్లోనే రూ. 1.76 లక్షల కోట్లు గ్రౌండింగ్ అయ్యాయి. ఇది నిబద్ధత కలిగిన పెట్టుబడిలో దాదాపు 52%.
5) ఎల్ అండ్ టీ (L&M) యూనిట్లలో గణనీయమైన పెట్టుబడి మొత్తం 78166.37 కోట్లు, 1,26,949 ఉద్యోగాల కల్పనతో ఆర్థిక పరిస్థితిని మరింత బలోపేతం చేసింది.
6) FY 2019, 2023 మధ్య 3,69,134 సూక్ష్మ, చిన్న, మధ్య తరహ పరిశ్రమలు (MSME) యూనిట్ల నుండి 29,309 కోట్ల గణనీయమైన పెట్టుబడి. ఉపాధి కల్పనను 24,96,093కి పెంచింది.
ముగింపు:
రాష్ట్ర ప్రభుత్వం తన పరిపాలన, విధానాల ద్వారా చాలా అనుకూలమైన పర్యావరణ వ్యవస్థను రూపొందించడంలో చాలా బలమైనదిగా ఉంది. అలాగే అనేక MNCలు రాష్ట్రంలోకి వచ్చి పెట్టుబడులు పెట్టడంతోపాటు భవిష్యత్తులో పెట్టుబడులు పెట్టడం వల్ల మంచి ఫలితం కనిపిస్తుంది. గత 55 నెలల్లో ప్రభుత్వం రూ.14.19 లక్షల కోట్లకు పైగా పెట్టుబడులను వివిధ దశల్లో సేకరించి 33.63 లక్షల మందికి పైగా ఉపాధిని కల్పించింది.