Bharat Ratna: భారతరత్న మొదటిసారి ఎవరికి వచ్చింది? ఈ గౌరవం ఎవరెవరికి దక్కింది?

Bharat Ratna: దేశ అత్యున్నత పౌర పురస్కారం 'భారతరత్న' తొలి రాష్ట్రపతి డాక్టర్ రాజేంద్రప్రసాద్ నేతృత్వంలో ప్రారంభమైంది. ఏ రంగంలోనైనా అసాధారణ సేవలందించిన వారికి ఈ అవార్డును అందజేస్తారు. 1954 లో ఈ గౌరవం జీవించి ఉన్న వ్యక్తికి మాత్రమే అందజేస్తారు. తరువాత దానిని మరణానంతరం ఇచ్చే నిబంధన జోడించారు. ది గెజిట్ ఆఫ్ ఇండియాలో నోటిఫికేషన్ జారీ చేయడం ద్వారా అవార్డు గ్రహీతల పేర్లు అధికారికంగా ప్రకటించబడతాయి. జనవరి 26 రిపబ్లిక్ డే సందర్భంగా విజేతలను రాష్ట్రపతి సత్కరిస్తారు. ఏడాదిలో గరిష్టంగా ముగ్గురికి మాత్రమే భారతరత్న ఇవ్వగలరు.

భారతీయ రత్నాలలో ఏమేమి లభిస్తాయి

భారతరత్న అవార్డుతో సత్కరించబడిన వ్యక్తులు ప్రభుత్వం నుండి సర్టిఫికేట్, పతకాన్ని అందుకుంటారు. దానితో డబ్బు ఏమి ఇవ్వరు. అంతేకాకుండా, అత్యున్నత పౌర పురస్కార విజేతలు కూడా ప్రత్యేక గౌరవాలను అందుకుంటారు. ప్రభుత్వ కార్యక్రమాల్లో పాల్గొనేందుకు భారతరత్న గ్రహీతలకు ఆహ్వానాలు అందుతాయి. ఈ సన్మానం పొందిన వారికి ప్రభుత్వ శాఖల నుండి ఉచిత ప్రయాణ సౌకర్యాలు రైల్వే శాఖ నుండి అందజేస్తారు. ప్రభుత్వ కార్యక్రమాలలో ప్రాధాన్యత ఇవ్వడానికి రాష్ట్రపతి వారెంట్‌ను ఉపయోగిస్తారు. దీని ప్రోటోకాల్ ప్రకారం, పార్లమెంటు ఉభయసభలలో రాష్ట్రపతి, ఉపరాష్ట్రపతి, ప్రధానమంత్రి, ప్రధాన న్యాయమూర్తి, లోక్‌సభ స్పీకర్, ముఖ్యమంత్రి, ప్రతిపక్ష నేత తర్వాత స్థానం ఇస్తారు. రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు కూడా సౌకర్యాలు కల్పిస్తాయి.

భారతరత్న అందుకున్న పాకిస్థానీ

ఖాన్ అబ్దుల్ గఫార్ ఖాన్ భారతరత్న పొందిన ఏకైక పాకిస్తానీ, మొదటి భారతీయేతరు. అతన్ని ఫ్రాంటియర్ గాంధీ, బాద్షా ఖాన్ అని కూడా పిలుస్తారు. అతను 1929లో ఖుదాయి ఖిద్మత్గర్ ఉద్యమాన్ని ప్రారంభించాడు. వీరితో పాటు మదర్ థెరిసా, నెల్సన్ మండేలా భారతరత్న అవార్డుతో సత్కరించారు.

2019లో చివరిసారిగా, దేశ మాజీ రాష్ట్రపతి ప్రణబ్ ముఖర్జీ ప్రజా సేవకు భారతరత్నతో సత్కరించారు. అదే సంవత్సరం, సామాజిక రంగంలో నానాజీ దేశ్‌ముఖ్, కళారంగంలో డాక్టర్ భూపేన్ హజారికా వారి అసాధారణ కృషికి మరణానంతరం భారతరత్న అవార్డును అందుకున్నారు.

2014లో సచిన్ టెండూల్కర్‌కు తొలిసారిగా క్రీడా రంగంలో అత్యున్నత ప్రదర్శన చేసినందుకు భారతరత్న అవార్డు లభించింది. 2013లో ఈ అవార్డుకు క్రీడా రంగాన్ని జోడించారు. భారతరత్న అవార్డు రెండుసార్లు నిలిపివేశారు. ఆ తర్వాత అవార్డులు పునఃప్రారంభం అయ్యాయి. ఇప్పటి వరకు 49 మంది సెలబ్రిటీలు ఈ గౌరవాన్ని అందుకున్నారు.